NİÇİN BİYOGAZ?
Organik maddelerin oksijensiz ortamda, mikroorganizmaların salgıladıkları enzimler ile çözünmesiyle elde edilen biyogaz yenilenebilir bir enerji kaynağıdır.
Biyogaz nedir?
Renksiz, kokusuz, havadan hafif ve parlak mavi bir alevle yanan biyogazın ana bileşenleri metan ve karbondioksit olup, içinde az miktarda hidrojen sülfür, azot ve hidrojen bulunur. Sığır, at, koyun, tavuk gibi hayvanların dışkıları, mezbaha atıkları, ince kıyılmış sap, saman, anız ve mısır gibi bitkisel artıklar, organik içerikli kentsel ve endüstriyel atıklar ile atık su arıtma çamurları biyogaz elde etmek için hammadde olarak kullanılabilir. Bu gibi maddeler hidroliz, asit oluşturma ve metan oluşumu süreçleri sonucunda temiz ve verimli bir enerji kaynağı olan biyogaza dönüşür.
Çevreye duyarlı bir enerji kaynağı olan biyogaz, aile ve çiftlik tipi üretimden sanayi ölçekli tesislere kadar çok farklı kapasitelerde üretilebilmekte ve ısınma, motor yakıtı, türbin yakıtı olarak elektrik ve ısı üretimi gibi amaçlarla dünyada günden güne artan bir şekilde kullanılmaktadır.
Dünya Biyogaz Birliği (WBA) verilerine göre günümüzde Çin ve Hindistan başta olmak üzere dünyada 50 milyonu aşkın mikro ölçekli biyogaz reaktörü (digester) ile 132 bini aşkın küçük, orta veya büyük ölçekli biyogaz işletmesi faaliyet göstermektedir. Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) verilerine göre biyogazdan elektrik üretimi son 6 yıl içinde %90 artış göstermiştir.
Biyogazın ısıl değeri
1 metreküp biyogazın sağladığı ısı miktarı 4700-5700 kcal aralığında olup 0,62 litre gazyağı; 0,66 litre motorin; 0,75 litre benzin; 1,46 kg odun kömürü; 3,47 kg odun; 12,3 kg tezek; 0,43 kg bütan gazı ve 4,70 kWh elektrik enerjisi eşdeğerindedir.
Biyogaz ve yan ürünlerinin kullanım alanları
Biyogazın yanma özelliği, bileşiminde bulunan metan gazından ileri gelmektedir. Biyogaz hava ile 1/7 oranında karıştığı zaman tam yanma gerçekleşir. Biyogaz, fırın ve ocaklarda kullanılabileceği gibi, sıcak su elde etmekte ve genel ısınma amacıyla da kullanılabilir.
Biyogaz hem doğrudan yanma yoluyla hem de elektrik enerjisine çevrilerek aydınlatmada kullanılabilir. Ayrıca benzinle çalışan motorlarda hiçbir katkı maddesine gerek kalmadan doğrudan kullanılabildiği gibi, motorin ile karıştırılarak dizel motorlarda da kullanılabilir.
Biyogaz üretiminde elde edilen en değerli yan ürün fermente organik gübre olup, tarlada doğrudan sıvı olarak uygulanabileceği gibi granül haline de getirilebilir. Fermantasyon sonucu elde edilen organik gübrenin temel avantajı anaerobik fermantasyon sonucunda patojen mikroorganizmaların büyük bir bölümünün yok olmasıdır. Bu özellik, kullanılacak olan organik gübrenin çok daha verimli olmasını sağlar. Ayrıca biyogaz üretimi sonucunda hayvan gübresinin kokusu hissedilmeyecek ölçüde azaldığı gibi, hayvan gübresinde bulunabilecek yabancı ot tohumları çimlenme özelliğini kaybeder.
Biyogaz üretiminin yararları
- Biyogaz teknolojisi, organik kökenli atık/artık maddelerden hem enerji eldesine hem de atıkların toprağa kazandırılmasına olanak verir.
- Ucuz, çevre dostu bir enerji ve gübre kaynağıdır.
- Atık geri kazanımı sağlar. Organik atıkların insan sağlığı, çevre, yer üstü ve yer altı su kaynakları üzerinde yarattığı olumsuz etkiler büyük ölçüde giderilir.
- Atmosfere daha az sera gazı salınımı sayesinde küresel ısınma ile mücadeleye katkı sağlar.
- Sinek ve böcekle mücadeleye yönelik kimyasal madde kullanımını azaltır.